Pieter Pander, spannende portretten van mens en dier
Achter de eigenzinnige portretten van Pieter Pander (1962) gaat altijd meer schuil van de toeschouwer op het eerste gezicht kan zien. Pander is een vooraanstaand figuur in de portretschilderkunst van het Hedendaags Realisme. Hij portretteert niet alleen mensen (jong en oud), maar staat ook bekend om zijn indringende dierportreten. Pander hanteert een beperkt en kenmerkend palet, dat voornamelijk bestaat uit blauw, grijs, wit en bruin. Hij heeft gestudeerd aan Academie Minerva te Groningen, waar hij onder andere les kreeg van Matthijs Röling, die een grote inspiratiebron werd. Verder is Pander beinvloed door het werk van Jan Mankes, die ook veel dierportretten maakte.
‘Ik schilder niet om te behagen. Ik zoek iets rauws, het moet een beetje wringen, iets wat niet helemaal lekker zit.’ Dat zegt Pander over zijn werk. Zijn onderwerpen, of dit nu mensen, dieren of stillevens zijn, worden met ferme hand en veel vanzelfsprekendheid neergezet. Pander is niet bang om ook minder aangename aspecten aan bod te laten komen. Zo zijn de afgebeelde dieren soms duidelijk ongemakkelijk en stralen een zekere kwetsbaarheid uit. Maar misschien het meest spannende elementen in Panders schilderijen zijn de ruimtes waarin de geportretteerden zijn geplaatst. De kunstenaar maakt vaak gebruik van een ongewoon perspectief om de geportretteerde van de toeschouwer te vervreemden. Zo kan de kijker de afgebeelde figuur met nieuwe ogen bezien.
Techniek: tussen zwart en wit
Pander begint met het prepareren van een paneel of een stuk opgespannen grof linnen. Meestal maakt hij de ondergrond van zijn schilderijen grijs. Vanuit dit grijze vlak kan hij namelijk zowel de lichte als de donkere kant op. Met een natte spons en acrylverf brengt hij vervolgens de eerste contouren aan. Soms gaat hij er met een brander overheen, waardoor de ondergrond onregelmatig wordt. Pander schildert vaak nat in nat, zodat hij door kan werken zolang hij inspiratie heeft. Hij hanteert een brede, schetsmatige toets. Bepaalde delen van zijn schilderijen werkt hij uit. Dat doet hij om twee redenen: hiermee kan hij specifieke elementen van een voorstelling accentueren. Bovendien is het schilderij nu interessant van veraf en van dichtbij. Het resultaat van deze gecombineerde technieken is een karakteristieke voorstelling, die door niemand anders dan Pander kan zijn gemaakt.
Exposities en prijzen
Pieter Pander wordt al jarenlang te koop aangeboden bij Collectie Harms Rolde en een aantal andere gerenommeerde galerieën in Nederland. Zijn werk is met enige regelmaat te zien op de PAN Amsterdam. Daarnaast zijn de schilderijen van Pieter Pander geëxposeerd in verschillende musea, waaronder het Drents Museum, Museum Arnhem, Museum de Buitenplaats en de Kunsthal Rotterdam.